خیانت در امانت
امانت داری در اسلام ، امری سفارش شده است .علاوه بر این ، این موضوع به علت تاثیر در نظم اجتماعی ، مورد توجه قرار می گیرد . پیامبر در اهمیت امانت داری می فرماید: “کسی که در دنیا، مرتکب خیانت در امانت شود و آن را به صاحبش برنگرداند و مرگش فرا رسد، بر غیر آیین من مرده است”. در نظر داشته باشید که به طور کلی اگر شخصی که مالی به او سپرده اند، از استرداد آن مال در موقع مطالبه ی مالک امتناع کند. یا آن مال را صرف استفاده در امری کند غیر از آنچه که مالک تعیین کرده است ، این جرم محقق می شود. وکیل پایه یک دادگستری با دانش به روز نسبت به مسائل کیفری می تواند راهنمای شما غزیزان باشد.
تعریف خیانت در امانت در قانون
ماده 674 از قانون مجازات اسلامی در تعریف جرم خیانت در امانت اذعان می دارد: «هر گاه اموال منقول یا غیرمنقول یا نوشته هایی از قبیل سفته و چک و قبض و نظایر آن به عنوان اجاره یا امانت یا رهن یا برای وکالت یا هر کار با اجرت یا بی اجرت، به کسی داده شود. بنا بر این بوده که اشیاء مذکور مسترد شود . به مصرف معینی برسد. شخصی که آن اشیاء نزد او بوده آنها را به ضرر مالکین یا متصرفین، استعمال، تصاحب، تلف یا مفقود نماید.»
عناصر خیانت در امانت
در تحقق خیانت در امانت سه عنصر اصلی وجود دارید که به شرح زیر است:
- مالک : شخصی که مال خود را با رضایت در اختیار شخص مورد اعتماد خود قرار می دهد.
- امین: شخصی که مال به او سپرده شده است . تا در موقع معین به مالک برگرداند . یا این که مال را به مصرف معینی برساند.
- مال مورد امانت: مالی است که مالک آن را به شخص امین می دهد تا آن را نگه داری کند.
صور مختلف وقوع جرم خیانت در امانت
خیانت در امانت می تواند به صورت های متفاوتی رخ دهد.در این قسمت به این موارد اشاره می کنیم:
- اتلاف: هر گونه اقدامی که از طرف فرد امین در جهت نابودی و تلف کردن مالِ امانی صورت گیرد.
- مفقود کردن: امین کاری کند که مال بدون آن که تلف شود از دسترس مالک اصلی خارج شود.اصطلاحا مفقود گردد.
- استعمال: فرد امین مال را استفاده کند.
- تصاحب: فرد امین مالِ امانی را به مالکیت خود در آورد و یا اقدام به فروش و واگذاری آن نماید . به عبارتی مال را به صاحب اصلی اش بازنگرداند
جرم خیانت در امانت در قوانین کیفری
در قوانین کیفری تمامی موارد زیر ، خیانت در امانت محسوب میگردد و برای شخص مرتکب ، مجازات به همراه خواهند داشت:
- سوءاستفاده از سفید مهر : ماده ۶۷۳ قانون مجازات اسلامی بخش تعزیرات
- سوءاستفاده از ضعف نفس اشخاص : ماده ۵۹۶ قانون مجازات اسلامی بخش تعزیرات
- اختلاس : ماده ۵ قانون تشدید مجازات مرتکبین ارتشا و اختلاس و کلاهبرداری مصوب ۱۳۶۷ مجمع تشخیص مصلحت نظام
- خیانت مستخدمان دولتی در اسناد دولتی : ماده ۶۰۴ قانون مجازات اسلامی بخش تعزیرات
- تصرف غیر قانونی در وجوه و اموال دولتی : ماده ۵۹۸ قانون مجازات اسلامی بخش تعزیرات
شرایط تحقق جرم خیانت در امانت
- مال امانی باید توسط مالک یا متصرف قانونی به امین سپرده شده باشد. اگر شخصی خود مالی را به دست آورده باشد ، خیانت در امانت نیست. به عبارتی تصرف در مال گمشده از مصادیق این جرم نیست.
- لازمه این جرم ، خیانت به عین مال سپرده شده نیست. حتی اگر وجه حاصل از فروش مالی نیز تصرف شود ، این جرم واقع شده است.
- برای تحقق جرم ، لازم نیست عین مال به طور مستقیمبه امین سپرده شود . در بعضی موارد اموال، به اعتبارِ سپرده شدنِ کلیدِ محلی که اموال در آنجا قرار دارند ، به امین سپرده شده باشد.
- سپرده شدن مال به یکی از طرق قانونی : یعنی مشروع بودن تصرف سپارنده مال .
- وجود عقد ، قرارداد ، رابطه با شرط استرداد، شرط به مصرف معین رسانیدن مال امانی ، مانند: عقد اجاره ، عقد ودیعه ، رهن ، عقد وکالت ، عقد عاریه
- تعلق مال به غیر: اگر امین مالک مال سپرده به خود باشد ، تصاحب او خیانت نیست.
آیا وقوع جرم در خیانت در امانت در زمینه های متفاوت امکان پذیر است؟
باید بدانید که وقوع خیانت در امانت تنها به یک زمینه منوط نمی گردد. این جرم در بسیاری از زمینه ها قابل مشاهده است. می توانید در این قسمت مواردی را مشاهده کنید:
- کلاهبرداری و جعل مهر و امضا
- انحصار وراثت
- در زمینه اسناد ملکی
- در قانون تجارت
برای مشاوره با وکیل پایه یک دادگستری
متخصص در امور حقوقی و کیفری
تماس بگیرید: 09124478815
مدارک لازم در شکایت خیانت در امانت
- هر سندی که نشان دهنده سپردن مال به متهم باشد، مثل وکالت، اوراق قیومت و ولایت، عقود عاریه و سایر موارد.
- مدارک لازم که مراجع مربوطه جهت اثبات حقانیت جرم از فرد مطالبه می کنند.
- وجود شهود برای اثبات جرم
- تهیه و تنظیم اظهارنامه، شکواییه. مراجعه به دادسرا جهت طرح دعوی خیانت در امانت .
دادگاه صالح برای رسیدگی به جرم خیانت در امانت
به دلیل اینکه این جرم ، جرم تعزیری درجه 6 محسوب می گردد، ابتدائاً در دادسرای محل وقوع جرم ، تشکیل و تعقیب می گردد . سپس با قرار جلب به دادرسی و صدور کیفرخواست در دادگاه کیفری 2 محل وقوع جرم توسط قاضی در شعبه جزائی انجام می پذیرد. در صورت نیاز به مشاوره و طرح دعاوی خیانت در امانت با ما تماس بگیرید: 09124478815
مجازات خیانت در امانت
قانون گذار، برای خیانت در امانت ، مجازات در نظر گرفته است . میزان حکم آن طبق قانون جدید، تغییراتی داشته است. این جرم را بر اساس ماده 674 قانون مجازات اسلامی 1392 و تغییرات میزان حکم آن، طبق قانون جدید، یعنی تبصره ماده 104 اصلاحی قانون کاهش حبس مجازات تعزیری، مصوب اردیبهشت 1399، بررسی می کنیم:
در قانون مجازات اسلامی 1392، حبس از 6 ماه تا سه سال، تعیین شده است. یعنی، حداقل مجازات، برای مرتکب این جرم، 6 ماه و حداکثر میزان مجازات، سه سال در نظر گرفته شده است. بر اساس ماده 104 و تبصره ماده 104 اصلاحی قانون کاهش حبس مجازات تعزیری، مصوب اردیبهشت 1399، این جرم ، از یک جرم غیر قابل گذشت، به یک جرم قابل گذشت، تغییر کرده است. میزان مجازات آن نیز در حداقل و حداکثر به نصف، تقلیل یافته است. پس مجازات و میزان حکم آن، طبق قانون جدید، سه ماه تا یک سال و نیم حبس می باشد.
بدون دیدگاه