گواهی عدم حضور در دفترخانه

هنگام تنظیم و یا نوشتن قولنامه خانه و آپارتمان، معمولا در یکی از بندها، مکان و زمانی را برای حضور طرفین در دفترخانه اسناد رسمی جهت انتقال رسمی سند خانه یا آپارتمان مورد معامله، پیش بینی می کنند. فرقی نمی کند که قولنامه تنظیمی دستی باشد و یا پرینتی و دارای کد رهگیری از سامانه ثبت معاملات املاک کشور، در هر دو حالت خریدار و فروشنده باید در زمان تعیین شده در قولنامه در دفترخانه اسناد رسمی مقرر در آن حاضر شوند. هنگامی که خریدار یا فروشنده در موعد تعیین شده در قولنامه در محل دفترخانه اسناد رسمی حاضر نشود، سردفتر به درخواست شخص حاضر (خریدار یا فروشنده) برگه ای تحت عنوان گواهی عدم حضور صادر می کند. با مشورت از وکیل پایه یک دادگستری متخصص در امور املاک می توانید بعد از اخذ گواهی مذکور اقدام به طرح دعوا ازام به تنظیم سند رسمی ملک نمایید.

شرایط گواهی عدم حضور در دفترخانه

باید در نظر داشته باشید که صدور این گواهی به لحاظ اهمیتی که دارد، شرایطی را می طلبد. برای صدور گواهی عدم حضور در دفترخانه ضرورتی به عدم حضور فیزیکی نیست. یعنی حتی اگر طرفین قولنامه یا یکی از آن ها در محل دفترخانه حضور فیزیکی داشته باشد، اما الباقی ثمن معامله یا اسناد و بنچاق ملک را آماده یا ارائه نکند، همین شرایط خودش به منزله عدم حضور است. به همین دلیل، توصیه می کنیم که در خصوص چگونگی حضور طرفین قولنامه یا قرارداد پیش بینی های لازم و قانونی را انجام بدهید. بدین صورت در زمان بروز مشکلات، تکلیف دفترخانه و طرفین برای صدور یا عدم صدور گواهی مشخص است. به عبارتی جایی برای اعتراض طرف مقابل، باقی نمی ماند. به همین منظور در اکثر قراردادهای پرینتی یا دارای کد رهگیری عبارت ذیل در قالب یک بند ذیل ماده چهار قرارداد ذکر می شود:

” عدم ارائه مستندات و مدارک لازم جهت تنظیم سند از طرف فروشنده و عدم پرداخت ثمن توسط خریدار در حکم عدم حضور است. سردفتر در موارد مذکور مجاز به صدور گواهی عدم حضور می باشد.”

ویژگی گواهی عدم حضور

دفتر دار در گواهی عدم حضور ، ضمن اشاره به مشخصات طرفین قرارداد و زمان تعیین شده برای تنظیم سند، گواهی می کند که مثلا خریدار در زمان تعیین شده در محل دفترخانه حضور یافته است. الباقی وجه معامله را نیز به صورت نقد یا چک به روئیت سردفتر رساند. ولی تا پایان ساعت اداری فروشنده حاضر نشد. وی ذکر می کند که این گواهی حسب مفاد قولنامه فی ما بین و به درخواست خریدار صادر گردید. نسبت به تصفیه حساب نهایی از جهت پرداخت الباقیمبلغ معامله و انتقال سند رسمی ملک و تسلیم بنچاق ملک به خریدار اقدام شود.

جهت مشاوره تلفنی با بهاره فیض، وکیل پایه یک دادگستری متخصص در امور ملکی در تهران کلیک کنید: 09124478815

مدارک مورد نیاز فروشنده برای دریافت گواهی عدم حضور

فروشنده ملک در صورتی که در دفتر خانه در زور معین شده حاضر شود و قصد دریافت گواهی عدم حضور داشته باشد باید مدارک زیر را به همراه داشته باشد:

• اصل شناسنامه و کارت ملی 
• تمام مدارکی که جهت تنظیم سند و انتقال قطعی آن ضروری است
• سند مالکیت
• قولنامه حال رسمی یا عادی که توسط طرفین معامله امضا شده
• بنچاق
• پایان کار 
• مفاصا حساب دارایی 
• مفاصا حساب نوسازی از شهرداری

مدارک مورد نیاز خریدار برای دریافت گواهی عدم حضور

خریدار نبز مانند فروشنده برای در یافت گواهی عدم حضور به مدارکی نیاز دارد که به شرح زیر است:

• همراه داشتن اصل کارت ملی و شناسنامه 
• قولنامه حال رسمی یا عادی ، به شکلی که به امضا دو طرف رسیده باشد .
• تهیه کردن چک بانکی به میزان باقی مانده قیمت خرید خانه که در قولنامه ذکر شده 

چگونگی صدور گواهی عدم حضور در دفترخانه

امروزه، با الکترونیکی شدن اقدامات ثبتی در دفاتر اسناد رسمی، شاهد هستیم که گواهی عدم حضور نیز بر اساس یک متن واحدی که در سامانه اینترنتی سازمان ثبت تعریف شده است صادر می شود. اما توجه داشته باشید که قانوناً متن و نوشته رسمی برای صدور این گواهی،  در هیچ یک از قوانین جاری و موضوعه ایران اعم از قانون ثبت یا قانون مدنی دیده نمی شود. حتی صدور این گواهی  به صورت پرینتی از سوی دفاتر اسناد رسمی فاقد الزام قانونی است. به عنوان مثال ممکن است که، برای تنظیم سند یک ملکی که خریداری کرده اید به دفترخانه بروید. در صورتی که فروشنده حاضر نشود از سردفتر تقاضای صدور این گواهی را داشته باشید. در صورت بروز مشکلاتی از قبیل قطعی برق امکان صدور گواهی به صورت سیستمی و پرینتی وجود نداشته باشد. مسئول به صورت دستی مبادرت به تنظیم گواهی ورزد.

اهمیت گواهی عدم حضور در دفترخانه

فلسفه و اهمیت گواهی عدم حضور در دفترخانه این است که هر یک از خریدار و یا فروشنده ملک در صورتیکه در زمان مقرر در دفترخانه حاضر شوند و موفق به دریافت این گواهی از دفترخانه گردند، بعد از آن بتواند از طریق مراجعه به محاکم و دادگاه‌های حقوقی و طرح دعوا علیه طرف مقابل، وی را الزام به حضور در دفترخانه و انجام تعهدات قانونی و پرداخت وجه التزام قراردادی نماید. از این طریق می توانند حقوق خود را در قرارداد منعقد شده فی مابین، دریافت نمایند.

از طرفی:

بعضی اوقات، در قراردادها و برخی قولنامه‌ها شرط می‌شود که در صورت عدم حضور هریک از خریدار یا فروشنده، پس از صدور گواهی عدم حضور در دفترخانه، باید روزانه مبلغی را به عنوان خسارت به طرف دیگر معامله بپردازد. ازاین وجه تحت عنوان وجه التزام قراردادی یاد می شود. یک سوپاپ اطمینان و یک اهرم مالی برای فشار آوردن به طرف مقابل است. یعنی وی باید هر چه سریع تر نسبت به انجام تعهداتش در برابر طرف دیگر اقدام کند. در غیر این صورت باید از عهده تمام خسارات روزانه یا مبلغ ثابتی که در قرارداد و یا قولنامه نوشته شده است تا زمان تنظیم سند یا پرداخت الباقی ثمن معامله برآید. یعنی آنرا تمام و کمال پرداخت کند.

نکته:

اگر در مبایعه نامه یا قولنامه مبلغی به عنوان خسارت یا وجه التزام پیش بینی نشده باشد. حتی اگر مبلغ بسیار ناچیزی مقرر شده باشد. در این صورت دریافت گواهی عدم حضور تاثیری در اجبار طرف مقابل به انجام تعهد ندارد. مگر اینکه شرط شده باشد در صورت صدور گواهی فوق، اختیار فسخ قرارداد یا قولنامه و اخذ مبلغی به عنوان خسارت به نفع کسی که در دفترخانه حاضر شده و گواهی را دریافت کرده پیش بینی شود.