مصادره اموال

برای بررسی مصادره اموال ابتدا به بررسی معنا و مفهوم مصادره می پردازیم. مصادره دارای دو معنی می باشد؛ یکی به معنی ضبط کردن مال فردی به زور و دیگری جریمه کردن. همچنین در جای دیگر به معنی ضبط کردن اموال و دارایی فردی است که به دلیل ارتکاب جرم، دزدی و سلوک در راه نادرست که موجب به دست آمدن آن دارایی شده است. در صورت مواجهه با موضوع پیش رو می توانید زا مشاوره با وکیل پایه یک دادگستری متخصص در این امر بهره مند گردید.

انواع مصادره اموال

• خاص: زمانی است که تنها مصادره‌ اموال خاصی مدنظر است.
• عام: که به‌موجب آن کلیه‌ی اموال شخص را مصادره می‌کنند.

---

در صورت نیاز به جهت مشاوره تلفنی و رزرو مشاوره حضوری با بهاره فیض ، وکیل پایه یک دادگستری کلیک کنید: 09124478815

شرایط مصادره اموال

در این بخش شرایطی را که در آن افراد با مصادره اموال مواجه می شوند را عنوان می کنیم. از همراهی شما سپاسگزاریم.

• ماده‌ی ۲۱۴ قانون مجازات اسلامی که تصریح می‌دارد: «مجرم باید مالی را که در اثر ارتکاب جرم تحصیل کرده است، اگر موجود باشد عین آن را و اگر موجود نباشد مثل آن را و در صورت عدم امکان رد مثل، قیمت آن را به صاحبش رد کند و از عهده‌ی خسارات وارده نیز برآید.»
• ماده‌ی ۲۱۵ قانون مجازات اسلامی عنوان می‌دارد که «بازپرس یا دادستان باید در صورت صدور قرار منع یا موقوفی تعقیب، تکلیف اشیا و اموال کشف‌شده را که دلیل یا وسیله‌ی ارتکاب جرم بوده‌اند یا از جرم تحصیل‌ شده‌اند یا حین ارتکاب، استعمال یا برای استعمال اختصاص داده شده‌اند، تعیین کند . حسب‌مورد، مسترد، ضبط یا معدوم شوند. درمورد ضبط، دادگاه تکلیف اموال و اشیا را تعیین می‌کند…» با عنایت به مفاد این ماده‌ ، اموال حاصل از جرم طبق حکم دادگاه تعیین تکلیف می‌شوند. تا به‌نفع دولت ضبط شوند. یا درصورتی که آن اشیا در دادرسی لازم نباشند یا جزو اموال بلامعارض (اموالی که شخص دیگری نسبت به آن حقی برای خود قائل نباشد و کسی غیر از مرتکب جرم ادعای مالکیت بر آن نداشته باشد) باشند، به مالک آن مسترد شوند. یا معدوم گردند. (به‌عنوان مثال مواد مخدر، مشروبات الکلی و… معدوم می‌شوند).

براساس تبصره‌ی ۲ ماده‌ی فوق‌الذکر:

«مالی که نگهداری آن مستلزم هزینه‌ی نامتناسب برای دولت است یا موجب خرابی یا کسر فاحش قیمت آن می‌گردد. حفظ مال هم برای دادرسی لازم نیست. همچنین اموال ضایع‌شدنی و سریع‌الفساد، حسب‌مورد به دستور دادستان یا دادگاه به قیمت روز فروخته می‌شود. وجه حاصل تا تعیین تکلیف نهایی در صندوق دادگستری به ‌عنوان امانت نگهداری می‌شود.»

بنابراین پس از حکم دادگاه مبنی ‌بر مصادره اموال محکوم، به تملک نهاد مربوطه و ذی‌نفع در هر مورد درمی‌آید . اسناد سابق ابطال و سند مالکیت جدیدی به نام آن نهاد صادر می‌شود. همان‌طور که در بالا اشاره شد، مصادره به‌موجب حکم دادگاه یا تنها نسبت به بخشی از اموال حاصل از جرم می‌باشد . درمورد تمامی اموال فرد صدق می‌کند که در این مورد باید به مستثنیات دین توجه کرد. طبق ماده‌ی ۴۴۴ قانون تجارت عبارتند از:

• اشیائی که ممکن است قریبا ضایع شوند یا کسر قیمت حاصل نمایند
• البسه و اثاثیه و اسبابی که برای حوائج ضروری لازم است‌‌

مصادره اموال شامل چه جرایمی می شود؟

همتنطور گه پیشتر اشاره کرده ایم اگر فردی مرتکب جرمی گردد ، که قادر به پرداخت بدهی آن به موجب ماده ۲۱۴ قانون مجازات اسلامی، نباشد، از مصادره اموال وی، بدهی های آن به طلبکاران پرداخت می شود. همچنین در صورتیکه فردی مرتکب جرمی گردد، یا درآمدی از روش های ذیل کسب نماید، به موجب اصل ۴۹ قانون اساسی، اموال وی مصادره می گردد.

• ثروت های ناشی از ربا
•  غصب
• پاختلاس
•  سرقت
• قمار
• سوء استفاده از موقوفات
• سوء استفاده از مقاطعه‌کاری‌ها و معاملات دولتی
• فروش زمین‌های موات و مباحات اصلی
• دایر کردن اماکن فساد

دادگاه صالح در مصادره اموال

بر اساس رای وحدت رویه شماره ۶۸۲ مورخ ۱۳۸۴/۱۰/۶ هیات‌ عمومی دیوان ‌عالی ‌کشور، طبق بند ۶ ماده ۵ قانون تشکیل دادگاه های عمومی و انقلاب، رسیدگی به دعاوی مربوط به اصل ۴۹ قانون اساسی از جمله ثروت‌های ناشی از ربا، که مصادره اموال نیز در همین زمره قرار دارد ، در صلاحیت دادگاه انقلاب می‌باشد. بر طبق ماده ۵۹۵ قانون مجازات اسلامی رسیدگی به جرم رباخواری در صلاحیت محاکم عمومی است.