سرقت چیست؟
یکی از جرائم بسیار مهم و شایع امروزی سرقت است. ماده 267 قانون مجازات اسلامی مصوب ۱۳۹۲ اذعان می دارد : این عمل ، عبارت از ربودن مال متعلق به غیر است. پس این موضوع ، چیزی است که عمل ربودن نسبت به آن انجام می شود. حقوقی به آن تعلق گرفته که مورد حمایت قانون است. وکیل پایه یک دادگستری به منظور کمک به موکل خود باید علاوه بر اشراف کامل بر موتد قانونی دارای تجربه کافی نیز باشد. قانونگذار شرایط زیادی را به صورت صریح یا ضمنی برای این موضوع بیان نموده است . این شرایط عبارتند از:
- مال یا شی بودن مال مسروقه
- مادی بودن و قابلیت جابجایی
- منقول بودن مال مسروقه
- تعلق مال به غیر در زمان ارتکاب وخروج مال یا شیء از تصرف متصرف و دخول آن در تصرف سارق
عناصر سرقت
برای تحقق جرم سرقت ، سه عنصر اصلی ضرورت دارد:
- عنصر مادی : در این جرم عنصر مادی به شکل ربودن است. به معنای جابه جا کردن. برداشتن . استیلاء برآن مال. همچنین پنهانی بودن عمل ربایش می باشد. بنابراین لازمه این جرم این است که سارق بدون رضایت مالک یا متصرف به صورت علنی و یا مخفیانه مبادرت به بردن مال وی بنماید.
- عنصر معنوی: همان قصد ارتکاب جرم است . علاوه بر سوء نیت عام، قصد تملک بعنوان سوء نیت خاص لازم و ضروری است. برای تحقق این جرم وجود قصد مجرمانه و علم سارق بر مال غیر بودن مال مسروقه حائز اهمیت است.
- عنصر قانونی: همان اصل قانونی بودن جرم و مجازات است. اینکه باید قانونگذار موضوعی را جرم بداند تا بتوان مرتکب را مجازات کرد. با نبودن عنصر قانونی نمی توان مرتکب فعل را مجازات نمود.
انواع سرقت
سرقت بر حسب ماهیت آن به به دو دسته تقسیم دسته بندی شده است:
- حدی
- تعزیری
در ادامه به بررسی این دو دسته می پردازیم.
سرقت حدی
سرقت حدی به دو صورت می باشد:
- با شرایط خاص: این نوع سه شرط دارد. اول اینکه جرم باید بطور مخفیانه انجام گیرد . یعتی جرم مستوجب مجازات حد باید به نحوی ارتکاب یابد که صاحب مال متوجه ارتکاب عمل ربودن مال خود نشود. دوم اینکه مال به وسیله سارق یا با همکاری دیگری، از حرز خارج شود. چون حرز محل مناسب برای نگهداری مال است ویژگی اصلیش آن است که بدون هتک و از بین بردن آن نمی توان به مال موجود در حرز دست یافت. سوم اینکه جرم در سال قحطی انجام نگیرد.
- راهزنی: کیفر این نوع از جرم مجازات جرم محاربه می باشد. ماده ۲۸۱ قانون مجازات اسلامی مصوب ۱۳۹۲ مقرر می دارد: راهزنان، سارقان و قاچاقچیانی که دست به سلاح ببرند و موجب سلب امنیت مردم و راه ها شوند محاربند. بنابراین راهزنی عبارت است از گرفتن اموال مسافرین و عابرین در طرق و شوارع ضمن غافلگیری و تهاجم مسلحانه.
شرایط سرقت حدی
- شیء در محل مشخصی برای نگهداری باشد.
- مالیت شی ء مسروقه، به معنی قابلیت داد و ستد آن از لحاظ شرعی و قانونی اثبات شده باشد.
- فرد سارق اقدام به شکستن و از بین بردن حرز نماید.
- سارق اقدام به خارج نمودن مال از حرز نماید.
- والد یا جد پدری صاحب شیء اقدام به سرقت نکرده باشد.
- مال دزدی از جمله اموال دولتی و عام المنفعه و موقوفات نباشد.
- ارزش مادی مال در هنگام دزدی به اندازه ۵/۴ نخود طلای مسکوک باشد.
- جرم در زمان قحطی صورت نگرفته باشد.
- شکایت از سوی صاحب مال نزد مراجع قضایی صورت گرفته باشد.
- پیش از اثبات عمل دزدی توسط مراجع ذی صلاح در دعوا، مال مسروقه به مالک باز نگردد.
- سارق، مالکیت مال مسروقه را قبل از اثبات جرم به خود منتقل نکند.
رزرو مشاوره حضوری و استفاده از مشاوره تلفنی با وکیل پایه یک دادگستری متخصص در امور کیفری: 09124478815
سرقت تعزیری
تعزیر در این موضوع به جرمی گفته می شود که سارق شرایط اجرای حد را ندارد. به همین اساس حاکم یا قاضی دادگاه آن را تعزیر خواهند کرد. بنابراین هر سرقت تعزیری است . مگر اینکه حدی بودن آن ثابت شود . زیرا این نوع به جز قواعد عمومی، شرط دیگری ندارد.
شرایط سرقت تعزیری
- زمان وقوع در شب بوده باشد.
- از اسلحه استفاده شده باشد.
- تعداد سارقین بیش از یک نفر باشد.
- هتک حرز در جرم اتفاق افتاده باشد.
- در محل های مسکونی و معابر عمومی اتقاق افتاده باشد.
- عمل دزدی، موجب آزار و تهدید افراد دیگر شده باشد.
- در محل های آسیب دیده ای چون مکان های آتش گرفته، سیل زده، محل های تصادف و … اتفاق بیفتد.
- سارق، مستخدم محل مورد نظر باشد.
- مشمول تمام شرایط سرقت حدی نباشد.
انواع سرقت تعزیری
سرقت تعزیری به سه دسته تقسیم می شود:
- ساده: عنصر قانونی این نوع، ماده ۶۶۱ قانون مجازات اسلامی می باشد. جرمی است که دارای ارکان و شرایط عمومی است.
- مخل نظم: طبق ماده ۲۷۶ قانون مجازات اسلامی مصوب ۱۳۹۲ سرقت مخل نظم از نوع تعزیری می باشد.
- مشدد:منظور از این نوع ، جرمی است که مقرون به یک یا چند عامل از عوامل تشدید مجازات است. مجازات آن شدیدتر از مجازات نوع ساده می باشد. شرایطی را نیز دارد که در قانون پیش بینی شده است. این شرایط، حصری می باشد. نمی توان عامل دیگری غیر از عوامل پیش بینی شده در قانون را عامل تشدید مجازات قرارداد.
مجازات انواع سرقت تعزیری
- ساده: سرقت موضوع ماده ۶۶۵ قانون مجازات اسلامی که کمترین را دارد سرقت ساده خواهد بود.
- مخل نظم: ماده ۲۷۶ قانون مجازات اسلامی اذعان می دارد: «سرقتی که فاقد شرایط اجرای حد می باشد و موجب اخلال در نظم با خوف شده را بیم تجری مرتکب یا دیگران باشد، اگرچه شاکی نداشته یا گذشت نموده باشد، موجب حبس تعزیری از یک تا پنج سال خواهد بود» اطلاق این ماده شامل انواع تعزیری ساده و مشدد می شود.
- مشدد: عوامل تشدید مجازات در مواد ۶۵۱ تا ۶۶۰ قانون مجازات اسلامی بیان شده اند که عبارتند از سرقت در شب، تعدد سارقان، سرقت مسلحانه، بالا رفتن از دیوار، شکستن حرز، استفاده از عنوان با لباس مستخدم دولت، مامور دولتی قلمداد کردن، بکاربردن کلید ساختگی، سرقت از محل مسکونی، سرقت همراه با آزار یا تهدید، سرقت از محل های عمومی، مستخدم، شاگرد و کارگر بودن سارق، سرقت به اقتضای شغل، کیف زنی یا جیب بری و امثال آن، سرقت در مناطق بحرانی، سرقت آب، برق و گاز و تلفن.
وکیل کیفری متخصص در تهران
بهاره فیض ، وکیل پایه یک دادگستری در تهران ، با داشتن سابقه کافی و در پرونده های متفاوت کیفری اعم از سرقت ، قتل و … می تواند در پرونده ها راهنمای شما باشد. با ما تماس بگیرید: 09124478815
بدون دیدگاه