نفقه فرزند
نفقه از جمله اموری است که زوجین در صورت جدایی و یا طلاق باید نسبت به آن اظهارنظر نمایند. پرداخت نفقه فرزند ، یکی از وظایفی است که به موجب قانون، بر عهده پدر و جد پدری قرار دارد. اگر این افراد، نفقه را نپردازند ، مادر به نمایندگی از فرزند ، می تواند با ارائه دادخواست به مراجع قضایی ، پرداخت نفقه را تقاضا کند . در تنظیم دادخواست مطالبه نفقه ، باید مواردی، مانند ادله دعوا همچون شهادت شهود و تعیین میزان خواسته ذکر گردد. در این رابطه بهتر است با وکیل پایه یک دادگستری متخصص امور خانواده راهنمایی بگیرید.
نفقه فرزند در لغت
برای معنای نفقه فرزند به بررسی معنای نفقه می پردازیم. نفقه در لغت به معنی هزینه و خرج و مخارج هر روزه است. ماده 1199 قانون مدنی الزام به انفاق نفقه ی اولاد را بر عهده پدر قرار می دهد. سپس ماده ۱۲۰۴ اقدام به تعریف آن در قالب تمثیل پرداخته و آن را اینگونه اذعان می دارد: مسکن و البسه و غذا و اثاث البیت به قدر رفع حاجت و با در نظر گرفتن درجه استطاعت منفق.
پرداخت نفقه فرزند
پرداخت نفقه فرزند ، وظیفه ای است که در درجه اول به عهده پدر قرار گرفته است . پدربا داشتن استطاعت مالی مکلف به پرداخت نفقه می باشد. در قانون، ضمانت اجرای کیفری عدم پرداخت نفقه به فرزندان ، در صورت استطاعت مالی پدر، همان مجازات ترک انفاق و حبس می باشد. در صورت فوت یا عدم استطاعت مالی پدر، پرداخت نفقه بر عهده جد پدری می باشد. حالا در این مرحله گر پدر یا جد پدری از پرداخت نفقه امتناع کند ، مادر می تواند پرداخت نفقه را تقاضا نماید. در دادخواست، مواردی مانند تعیین میزان خواسته نیز ذکر می شود.
شرط پرداخت نفقه فرزند
شروط پرداخت نفقه به فرزند عبارت است از:
- ماده 1197 قانون مدنی: کسی مستحق نفقه است که ندار بوده و نتواند به وسیله اشتغال به شغلی وسایل معیشت خود را فراهم کند.
- ماده 1204 قانون مدنی: پرداخت نفقه با در نظر گرفتن استطاعت مالی منفق امکانپذیر است . بنابراین ، در صورتی که پدر استطاعت مالی برای پرداخت نفقه داشته باشد ، نمی شود از او شکایتی کرد . شکایت از او صرفا در صورتی ممکن است که وی تمکن مالی داشته باشد و با این وجود نفقه ندهد .
مراحل و مجازات موضوع پرداخت نفقه فرزند
جهت مطالبه نفقه فرزند ، ابتدا باید به دادگاه خانواده دادخواست بدهیم.به این ترتیب دادگاه با توجه به شرایطی از جمله توانایی مالی نفقه دهنده ، سن و سال فرزند و مسائلی از این قبیل ، مبلغ نفقه را تعیین می کند . علاوه بر این ، بر اساس ماده 53 قانون حمایت خانواده : هرکس با داشتن استطاعت مالی از پرداخت نفقه اشخاص واجب النفقه مانند فرزندان خودداری نماید ، مرتکب جرم عدم پرداخت نفقه فرزند شده است . به حبس تعزیری درجه ششم یعنی حبس از شش ماه تا دو سال محکوم خواهد شد .
وکیل متخصص در امور مطالبه نفقه : 09124478815
راه مطالبه نفقه فرزند
- طرح دعوا به صورت مستقل توسط فرزند: دراین بحث رشید بودن وبه عبارت دیگر سفیه نبودن فرزند ، ملاک عمل خواهد بود. فرزند دختر و پسر تنها در ۲ صورت می‌توانند دعوای الزام پدر یا جد پدری را به پرداخت نفقه فرزند به صورت مستقل مطرح نمایند : یا به سن ۱۸ سال تمام رسیده باشند یا حکم رشد از دادگاه أخذ نموده باشند.
- طرح دعوا توسط مادر: در صورتی که طفل تحت حضانت و سرپرستی مادر باشد . در این مورد از آنجایی که حضانت طفل با مادر است مادر میتواند به طرفیت پدر یا جد پدری به نمایندگی از فرزند خود طرح دعوا نماید.
مطالبه نفقه فرزند توسط مادر
هر شخصی، برای اقامه دعوا در دادگاه باید ذی نفع باشد. با این دلیل که اگر حکمی در خصوص دعوا صادر گردد ، در حقوق و تکالیف وی تاثیر گذار باشد . یکی دیگراز شرایط اقامه دعوا در دادگاه، داشتن اهلیت قانونی و شرعی است. کسی که قصد اقامه دعوا در دادگاه دارد ، باید بالغ، عاقل و رشید باشد. در موضوع مطالبه نفقه فرزند در اکثر مواقع، این امکان وجود دارد که فرزند هنوز به سن قانونی نرسیده باشد. بنابراین، اهلیت لازم را برای اقامه دعوا ندارند. در چنین شرایطی، لازم است تا شخص دیگری به نیابت از وی اقدام کند. که این امکان برای مادر، در قانون پیش بینی شده است.
ماده 6 قانون حمایت خانواده مصوب 1391 اذعان می دارد : ” مادر یا هر شخصی که حضانت طفل یا نگهداری شخص محجور را به اقتضای ضرورت بر عهده دارد ، حق اقامه دعوی برای مطالبه نفقه طفل یا محجور را نیز دارد . در این صورت ، دادگاه باید در ابتدا ادعای ضرورت را بررسی کند ” .
نتبجه گیری:
مادری که عهده دار حضانت یا نگهداری از فرزند خود می باشد، می تواند ضمن ارائه دادخواست مطالبه نفقه فرزند به دادگاه صالح ، نفقه را تقاضا کند. علاوه بر امکان مطالبه نفقه از پدر ، در صورتی که وی استطاعت مالی برای پرداخت نفقه دختر و یا پسر خود را نداشته باشد یا فوت کرده باشد ، مادر می تواند اقدام به مطالبه نفقه از جد پدری نیز بنماید . در صورتی که شرایط قانونی آن وجود داشته باشد ، دادگاه، حکم به پرداخت نفقه به نوه خواهد داد .
نفقه فرزند بعد از طلاق
توافق زوجین بعد از طلاق ملاک عمل است.
- اگر حکم طلاق بر این اساس باشد که مادر حضانت فرزند و مخارج او را تقبل نموده باشد همین امر جاری است.
- اگر مادر بعد از طلاق بپذیرد که فرزندان را نگهداری کند و نفقه را پدر بدهد همین شرط جاری است.
در صورت توافق نفقه با اتفاق نظر والدین تعیین می گردد. در صورت عدم توافق با مراجعه به شورای حل اختلاف می توان آن را مطالبه نمود. شورا موضوع را به کارشناس دادگستری ارجاع می دهد. کارشناس با بررسی کامـل موضوع میزان نفقه فرزند را تعیین می کند.
تفقه فرزند مشروع و غیر مشروع
- نفقه فرزند نامشروع : فرزند نامشروع حق نفقه ندارد. زیرا امکان دارد منتسب به پدر نباشد. یا بدون رعایت موازین شرعی و قانونی فرزند تولد گردد. که لازمه پرداخت نفقه اثبات نسب است. اگر موارد دیگری وجود داشته باشد که توافق تولد فرزند به یکی اززن و مرد در صورت تولد تعلق گیرد. ملاک رأی دادگاه است.
- برای فرزندخوانده: فرزند خوانده اگر از طریق امور سرپرستی با رعایت شرایط و قانون و احکامی که از طریق مقام قضائی به فردی اعطاء شده باشد کماکان پدر یا برحسب مورد مادر باید مطابق سایر فرزندان نسبت به پرداخت نفقه وی اقدام نماید.
نفقه فرزند بالای 18 سال
نفقه فرزند بالای 18 سال عبارتست از:
- پسر تا 18 سال و تا پایان تحصیلات عالیه. ولی اگر طفل محجور- معلول یا بواسطه تأئیدیه پزشکی قانونی قادر به تأمین معاش خود نباشد ، کماکان اولاد ذکور بعد از 18 سالگی به بعد پدر ایشان عهده دار نفقه ایشان میباشد.
- فرزند دختر تا مادام که شوهر نکند به عهده پدراست. ولی اگر شوهر کند و مطلقه شود و یا همسرش فوت نماید که مستمری نداشته باشد. کماکان نفقه وی هم به عهده پدر موکول شده است.
وکیل متخصص امور خانواده
وکیل پایه یک دادگستری متخصص در امور خانواده ، با داشتن تجربه کافی در پرونده ها و دانش به روز در ارتباط با این موضوعات ، میتواند راهنمای شما باشد.
برای مشاوره با بهاره فیض ، وکیل پایه یک دادگستری در تهران ، متخصص در امور خانواده کلیک کنید: 09124478815
بدون دیدگاه