اعسار از هزینه دادرسی
هزینه دادرسی مبلغی است که افراد در طرح دعوا و شکایات ، باید پرداخت کنند. هزینه دادرسی با توجه به نوع دعوا که دعوای کیفری باشد یا حقوقی و همچنین با توجه به خواسته تغییر می کند. اگر دارایی فردی، کفاف پرداخت هزینه های دادرسی را ندهد، معسراست. البته، باید ادعای اعسار وی اثبات شود . ادعای اعسار از پرداخت هزینه دادرسی ، باید با در نظر گرفتن شرایط و با ارائه مدارک مربوطه، انجام بگیرد.پس حکم اعسار از هزینه دادرسی، در صورتی صادر می شود که خواهان اثبات کند ، مالی ندارد یا به اموال خود، دسترسی ندارد. در نتیجه قادر به پرداخت هزینه دادرسی نیست . در صورت مواجهه با این مشکل بهتر است از وکیل پایه یک دادگستری کمک بگیرید.
معنی اعسار از هزینه دادرسی
برای توضیح معنی اعسار از هزینه دادرسی، بهتر است ابتدا مفهوم هر کلمه را جداگانه بررسی کنیم. اعسار در لغت به معنای رنج، سختی به معنای نیازمند و تنگ دست شدن است.در اصطلاح حقوقی به زمانی اطلاق می شود که یک فرد به نوعی تمکن مالی ندارد یا دارای اموال و سرمایه ای است که امکان دسترسی به آنها را ندارد. به شخصی که اعسار او ثابت شود، معسر گفته می شود. یا اصطلاحا گفته می شود که فرد دچار اعسار شده است.پس نتیجه میگیریم معسر در قوانین کشور ما، به شخصی اطلاق می شود که به دلیل دسترسی نداشتن به مال خود یا نداشتن مال، توانایی پرداخت بدهی ها و هزینه های خود را ندارد.
در ادامه برای هزینه دادرسی نیز توضیحاتی ارائه می شود:
هزینه هایی که افراد در پروسه دادرسی، مجبور به پرداخت آن هستند، شامل هزینه برگه های تقدیمی به دادگاه و هزینه قرارها و احکام صادره از دادگاه می باشد. زمانی که فردی بخواهد، در مرجع قضایی دعوایی را مطرح کند، باید هزینه رسیدگی به آن دعوا را پرداخت نماید. از جمله هزینه های دادرسی، می توان به هزینه ثبت دادخواست، اعتراض به حکم غیابی، دادخواست تجدیدنظر و هزینه وکالت نامه و برگه اجرایی اشاره کرد.
جمع بندی مغهوم اعسار از هزینه دادرسی
همانطور که در تعریف لغوی و حقوقی بیان کردیم ، گاهی ، فردی که دچار اعسار شده است ، قادر به پرداخت هزینه هایی که جریان رسیدگی به پرونده دارد و عنوان کردیم ، نیست. چنین فردی، می تواند با ارائه دادخواست اعسار به دادگاه، ادعای اعسار نماید. دادگاه پس از بررسی ادعای فرد، تشخیص می دهد که شخص، معسر محسوب می شود یا خیر. در ادامه بیشتر توضیح خواهیم داد.
ماده یک قانون اعساراذعان می دارد: « معسر کسی است که به واسطه نداشتن دارایی یا دسترسی نداشتن به مالش توانایی پرداخت هزینه محاکمه (هزینه دادرسی) یا دیون خود را ندارد».
شرایط اعسار از هزینه دادرسی
پس از آشنایی با معنی و مفهوم اعسار از هزینه دادرسی ، شرایطی که شخص با داشتن آن ها معسر شناخته می شود را بررسی می کنیم. برای آن که شخصی، توسط دادگاه، معسر شناخته شود، شرایط زیر باید وجود داشته باشند:
- دعوای مطرح شده، مالی باشد؛ چرا که دعاوی غیر مالی، هزینه دادرسی قابل توجهی ندارند.
- هزینه دادرسی دعوای مالی، مبلغ قابل توجهی باشد. به این معنی که هزینه باید به اندازه ای باشد که شخص معسر، قادر به پرداخت آن نباشد.
- شخص به غیر از مستثنیات دین، مالی نداشته باشد.
- شخص به طور موقت، امکان بهره مندی از اموال خود را نداشته باشد؛ در چنین حالتی، شخص از نظر مالی، توانایی پرداخت هزینه ها را دارد، اما به طور موقت به اموال خود دسترسی ندارد.
علاوه بر این موارد ، موارد دیگری نیز به طور کلی در این موضوع صادق است.این موارد عبارت اند از:
- اقامه دعوا از طرف مدعی و طلبکار
- شخص بدهکار باشد
- صدور رأی قطعی بر محکومیت بدهکار
- اثبات ادعای (اعسار) وی و صدور حکم به نفع طلبکار
- صدور اجرائیه از طرف دادگاه.
بعد از تحقیق شرایط یادشده، مدعی اعسار میتواند با ارائه دادخواست در پی اثبات آن باشد.

به منظور مشاوره در امور اعسار با بهاره فیض ، وکیل پایه یک دادگستری ، کلیک کنید: 09124478815
طرح دعوای اعسار از هزینه دادرسی
اصولا کسی که معسر است باید دعوا اعسار از هزینه دادرسی را به دو روش زیر طرح کند.
- دعوی اعسار از طریق ارائه دادخواست جداگانه
- همراه با دعوای اصلی
چه مدارکی برای اعسار از هزینه دادرسی لازم است؟
پس از توضیح مفهوم اعسار از هزینه دادرسی و شروط لازم و چگونگی طرح این دعوا به دادگاه ، در این بخش به بررسی قانون نحوه اجرای محکومیت های مالی، در خصوص مدارک لازم برای این درخواست می پردازیم.
ماده 8 قانون نحوه اجرای محکومیت های مالی ازعان می دارد : شخصی که ادعای اعسار دارد، باید مدارکی را ضمیمه دادخواست خود کند. این مدارک عبارتند از:
- مشخصات کلیه اموالی که او به هر نحو نزد اشخاص ثالث دارد. کلیه مطالبات او از اشخاص ثالث.
- صورت کلیه اموال متقاضی اعسار. شامل شرح کاملی از تعداد یا مقدار و قیمت کلیه اموال منقول و غیر منقول.
- فهرست نقل و انتقالات و هر نوع تغییر دیگر در اموال مذکور، از زمان یک سال قبل از طرح دعوای اعسار.
- صورت تمام وجوه نقدی که وی به هر عنوان نزد بانک ها و یا موسسات مالی و اعتباری ایرانی و خارجی دارد. به همراه مشخصات دقیق حساب های مذکور.
اثبات اعسار از هزینه دادرسی
در اصل ۳۴ قانون اساسی حق دادخواهی برای افراد پیش بینی شده است که میتواند مورد استفاده و استناد قرار گیرد.علاوه بر این معمولیترین راه اثبات اعسار از هزینه دادرسی ، استفاده از شهادت شهود است. این موضوع طبق ماده ۵۰۶ آیین دادرسی مدنی بیان شده است. در این باره باید یک نکته را در نظر داشته باشید و آن این است که اصل بر تمکن و توانایی مالی است و در صورت ادعای خلاف آن، باید اثبات شود. مدعی اعسار میتواند انواع دلایل را به دادگاه ارائه کند و اعسارش را ثابت کند.
نکاتی در تهیه مدارک اثبات اعسار از هزینه دادرسی
- مدعی اعسار از هزینه دادرسی ، باید برای اثبات ادعای خود به شهادت شهود استناد کند. برای این کار، باید شهادت نامه کتبی حداقل دو شاهد را ضمیمه دادخواست خود بکند.
- در این شهادت نامه ها علاوه بر هویت و اقامتگاه شهود ،باید به مواردی از جمله شغل، میزان درآمد و نحوه قانونی امرار معاش مدعی اشاره شود.
- شاهد باید در شهادت نامه خود تصریح کند که اطلاع کافی از شرایط مالی مدعی دارد.همچنین تایید کند که وی غیر از مستثنیات دین، هیچ مال قابل دسترسی در اختیار ندارد تا بتواند به وسیله آن، هزینه دادرسی را بپردازد.
نتایج اثبات اعسار از هزینه دادرسی
در صورتی که فرد با ارائه شواهد و دلایل محکمه پسند بتواند ادعای اعسار از هزینه دادرسی را در دادگاه اثبات کند ، از مزایای فرد معسر بهره مند می شود. این مزایا عبارت اند از:
- حق داشتن وکیل معاضدتی و معافیت موقت از پرداخت حقالوکاله
- معافیت موقت از تادیه تمام یا قسمتی از هزینه دادرسی در مورد دعوایی که برای معافیت از هزینه آن ادعای اعسار شده است
وکیل اعسار از هزینه دادرسی
در این مقاله ثابت کردیم یکی از موضوعات و مباحثی که در پروندهها به خصوص دعاوی مالی مطرح میشود، اعسار از هزینه دادرسی است. در بسیاری از موارد، به دلیل ارزش بالای خواسته، هزینه دادرسی و رسیدگی به پرونده بسیار زیاد است.پس چنانچه فرد خواهان دعوی، توانایی پرداخت این هزینه رانداشته باشد، میتواند دادخواست خود را طرح کند. برای جلوگیری از ضرر و زیان احتمالی می توانید با وکیل مربوطه مشورت کنید
با ما تماس بگیرید: 09124478815
بدون دیدگاه